کم و کیف خوراک و خواب سالک در بیان عارف بالله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی (رساله لقاءالله)

کم و کیف خوراک و خواب سالک در بیان عارف بالله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی (رساله لقاءالله)

🔸و اما تأدیب خوراک و خواب را تا یک درجه باید ملاحظه نماید؛

🔹اما خوراک از جهت کیف: اولاً تمام جِدّش در تطهیر طعامش از حرام و شبهات بوده و از آجیل خوری و خوردن اشیاء لذیذه یک مقدار نفس را منع نماید، در این مسأله بهترش این است که للذه (برای لذت) نخورد بلکه للقوة(برای نیرو گرفتن) بخورد؛ چنان که در کمّ هم میزان اعلا همین است، ولی میزان وسطش این است که خود را به آجیل خوری عادت ندهد و از افراط و تفریط در صرف لحوم (گوشت ها) اجتناب نماید که افراطش موجب قساوت و تفریطش مورث شدت قوه غضبیه است، و آنچه میزان عدالت است این است که ترک (گوشت) را از سه روز نگذراند و صرف (گوشت) را شبانه روزی دو دفعه نکند، بلکه گاهی هر دو(دفعه) را ترک کند.

🔹و اما (خوراک) کمّاً: میزان وسطش این است نه آن قدر نخورد که از ضعف و گرسنگی خاطرش پریشان بشود و نه آن قدر بخورد که سنگینی طعام را بفهمد و میزان این را هم حکمای اخلاق چنین گفته اند: بعد از اشتهای کامل، بخورد و قبل از سیری، دست بکشد؛ و اگر مبتدی در اول امر یک مقدار طرف جوع (گرسنگی) را تقدیم نماید ظاهراً بهتر است لاسیما اگر روزه باشد.

🔹اما خواب: ریاضت آن را هم مرحوم علیین آرامگاه، آخوند استاد ملا حسین قلی همدانی (قدس سره) می فرمودند که هر شبانه روزی، یک ساعت از میزان طبی کم بکند. میزان طبی را هفت ساعت می فرمودند که خوابش در شبانه روزی، شش ساعت باشد ولی وقتش را به نحوی قرار بدهد که اواخر شب(سحر) را بیدار باشد، چرا که می فرمودند کسانی که از مقامات دین به جایی رسیده اند، همه شان از شب خیزها بوده اند، از غیر آنها دیده نشده است...