وصف و خاطراتی از علامه حسن زاده آملی در بیان شاگرد ایشان استاد فیاضی

بسم الله الرحمن الرحیم

... ما در خدمت حضرت آقای الهی قمشه‌ای در حجره نشسته بودیم که یک دفعه دیدیم که جناب آقای حسن‌زاده تشریف آوردند. من فوراً بلند شدم در را باز کردم و سلام کردم و عرض کردم بفرمایید. ولی حضرت استاد از همان دم در، یک سلام بسیار گرم و پرمحبتی به استاد کردند و شروع کردند با کلمات بسیار شیرین و ادیبانه، استیذان کردن از حضرت استاد. تعبیراتی که نه من یادم است و نه توان‌اش را دارم که بازگو کنم. حدود ده دقیقه جناب آقای حسن‌زاده دم در، اجلال از حضرت استادشان آقای الهی قمشه‌ای و در ضمن استیذان از ایشان برای ورود به محضر ایشان بود. مکرر آقای الهی قمشه‌ای می‌فرمودند که بفرمایید، ولی ایشان باز به همان بیانات خودشان ادامه می‌دادند. تا اینکه بالأخره آمدند و دو زانو در محضر استاد نشستند و با یک تواضعی و تکریم و اجلالی که بنده نه قبل از آن، شبیه آن را دیده بودم و نه بعد از آن. واقعاً بی‌نظیر و به یاد ماندنی بود...

متن کامل و کوتاه سخنان استاد فیاضی در وصف علامه حسن زاده آملی را در ادامه مشاهده می کنید. متن کامل این سخنان در پایگاه مجمع عالی حکمت اسلامی موجود است.

---------------------------------------------------------------------------------------

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و الصلوه علی رسول الله و علی آله الطاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین.

یکی از افتخارات بنده این است که چندین سال در زیر سایه علمی و تربیتی استاد بزرگوار حضرت آیت‌الله جوادی و حضرت آیت‌الله حسن‌زاده آملی(دام ظلهم) در مدرسه سعادت بودم. ما هم حجره‌ای داشتیم به نام آقای آقاسید عبدالله موسویان که ایشان توسط مرحوم آقای الهی قمشه‌ای، استاد اساتید ما، وارد کسوت روحانیت شده بود. و به مناسبت انسی که با مرحوم آقای الهی قمشه‌ای داشت، آقای الهی قمشه‌ای را به قم دعوت می‌کردند. ایشان هم موقع ورود به قم وارد به حجره این آقا می‌شدند.

یکی از خاطراتی که من از حضرت استاد آیت‌الله حسن‌زاده(دام ظله) دارم، این است که در یکی از دفعاتی که مرحوم آقای الهی قمشه‌ای تشریف آورده بودند و در حجره ما در قم تشریف داشتند، هم حجره‌ای ما جناب آقای موسویان به ایشان اطلاع دادند که آقای الهی تشریف آوردند و بنا شده بود که بعد از نماز مغرب و عشاء، حضرت استاد آیت الله حسن‌زاده(دام ظله)، به دیدن استادشان آقای الهی قمشه‌ای به حجره اینها تشریف بیاورند. ما در خدمت حضرت آقای الهی قمشه‌ای در حجره نشسته بودیم که یک دفعه دیدیم که جناب آقای حسن‌زاده تشریف آوردند.

من فوراً بلند شدم در را باز کردم و سلام کردم و عرض کردم بفرمایید. ولی حضرت استاد از همان دم در، یک سلام بسیار گرم و پرمحبتی به استاد کردند و شروع کردند با کلمات بسیار شیرین و ادیبانه، استیذان کردن از حضرت استاد. تعبیراتی که نه من یادم است و نه توان‌اش را دارم که بازگو کنم. حدود ده دقیقه جناب آقای حسن‌زاده دم در، اجلال از حضرت استادشان آقای الهی قمشه‌ای و در ضمن استیذان از ایشان برای ورود به محضر ایشان بود. مکرر آقای الهی قمشه‌ای می‌فرمودند که بفرمایید، ولی ایشان باز به همان بیانات خودشان ادامه می‌دادند.

تا اینکه بالأخره آمدند و دو زانو در محضر استاد نشستند و با یک تواضعی و تکریم و اجلالی که بنده نه قبل از آن، شبیه آن را دیده بودم و نه بعد از آن. واقعاً بی‌نظیر و به یاد ماندنی بود. این یکی از خاطراتی بود که در محضر ایشان من داشتم.

و از ویژگی‌های علمی حضرت استاد هم دقت‌شان در تصحیح متون درسی حوزه و استنباط مطلب از متن بود. که ما در همان چند سالی که شرح اشارات در محضرشان تلمذ می‌کردیم، احساس کردیم به‌طور طبیعی از این ویژگی ایشان متأثر شدیم و من بسیار احساس می‌کنم که از این بهره گرفتم و در اینکه روی عبارات حساس باشم و در جایی که احتمال خطا می‌دهم تحقیق و دنبال کنم. البته ایشان درون تدریس بارها می‌فرمودند که من این نسخه اشارات را که می‌آورم برای تدریس، با بیست و پنج نسخه مختلف مقابله می‌کنم. و آن متن مصحح را از میان این بیست و پنج نسخه انتخاب می‌کنم.

ویژگی دیگری که از محضر ایشان فرا گرفتیم، عنایت‌ ایشان بود به شاگردان و این که در حقیقت در تشویق شاگردان به تحصیل و جدیت و دقت، بسیار مؤثر بود. وقتی ملتفت می‌شدند که یک شاگردی زمینه خوبی برای رشد دارد، عنایت خاصی به ایشان داشتند. گاهی دیده‌ می‌شد که ایشان وقتی با یک شاگرد خوبی برخورد می‌کنند، با اینکه خیلی این حال را به‌خصوص در آن دوران نداشتند، ولی می‌ایستادند. حال و احوال می‌کردند. از حالات آن شاگرد جویا می‌شدند. یک طوری که کاملاً محسوس بود که ایشان اعمال عنایت می‌کنند به شاگرد خودشان‌ و این بسیار در روحیه شاگرد مؤثر بود که یک چنین استادی به او توجه می‌کرد و عنایت می‌داد.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

یا حق